Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Αποστολίδης Ν., Καθηγητής, ΣΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Η παρούσα εργασία πραγματεύεται την επίδραση των συμπληρωμάτων διατροφής στην απόδοση των επαγγελματιών καλαθοσφαιριστών. Ειδικότερα, η καλαθοσφαίριση είναι ένα άθλημα με πολλές ιδιαιτερότητες εκ των οποίων οι σημαντικότερες που απαιτούνται είναι η τεχνική κατάρτιση, η εκρηκτικότητα και το ομαδικό πνεύμα.
Είναι σαφές πως η υγιεινή και ορθά σχεδιασμένη διατροφή, σε συνδυασμό με την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, δεν μπορούν να υποκατασταθούν από τα συμπληρώματα διατροφής. Αν και οι ενεργειακές ανάγκες είναι συνάρτηση πολλών παραμέτρων, όπως είναι το φύλο, η ηλικία και το άθλημα, μια διατροφή για να χαρακτηριστεί ως ισορροπημένη έχει συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Αρκεί να είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, όπως είναι οι πρωτεΐνες, οι βιταμίνες, αλλά και από κορεσμένα λιπαρά. Σε συνδυασμό με τη διαρκή και επαρκή ενυδάτωση, η υγιεινή διατροφή μπορεί να αποτελέσει θεμέλιο λίθο για την καριέρα και την υγεία του αθλητή. Εξάλλου, η αποφυγή κακών συνηθειών, όπως είναι το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ και η τήρηση ενός ορθολογικού προγράμματος ξεκούρασης και αποκατάστασης διαμορφώνουν έναν υγιεινό τρόπο ζωής, ο οποίος μπορεί να βοηθήσει περαιτέρω τον αθλητή.
Επιπρόσθετη βοήθεια παρέχουν τα συμπληρώματα πρωτεϊνών και κρεατίνης. Ιδιαίτερα τα συμπληρώματα πρωτεΐνης είναι ικανά να προσφέρουν πολυεπίπεδη βοήθεια στον αθλητή: α) συνεισφέρουν στη γενικότερη ανάπτυξη του σώματος, β) επιταχύνουν την αποκατάσταση των μυών έπειτα από προπόνηση, γ) ταχύτερη ανάκαμψη από ενδεχόμενο τραυματισμό, δ) ενίσχυση ανοσοποιητικού συστήματος. Διακρίνουμε τρεις μεγάλες κατηγορίες πρωτεϊνών, τα συμπυκνώματα πρωτεϊνών, με περιεκτικότητα ως και 80% σε πρωτεΐνες, τις απομονωμένες πρωτεΐνες, με περιεκτικότητα ως και 90% και τα προϊόντα υδρόλυσης πρωτεϊνών, που αποτελούνται κατά βάση από αμινοξέα. Ακόμα, διακρίνουμε 7 υποκατηγορίες τους: ορός γάλακτος σε πρωτεΐνη, καζεΐνη, πρωτεΐνη αυγού, πρωτεΐνη μπιζελιού, οργανική πρωτεΐνη κάνναβης, πρωτεΐνη καφέ ρυζιού και μεικτές φυτικές σκόνες πρωτεΐνης. Σε ό,τι αφορά την κρεατίνη, πρόκειται για την ουσία εκείνη που παράγεται από τον ανθρώπινο οργανισμό και είναι υπεύθυνη για την παραγωγή φωσφορούχων παράγωγων, τα οποία ενισχύουν και αποκαθιστούν τους μύες. Η κατανάλωσή της συνίσταται για όσους εκτελούν σωματική άσκηση είτε τακτικά είτε σε επαγγελματικό επίπεδο, ενώ φαίνεται πως βοηθά στη βελτιστοποίηση των χαρακτηριστικών του μπασκετμπολίστα. Αυτά είναι η έκρηξη, η ταχυδύναμη, αλλά και η αλτική του ικανότητα.
Γι’ αυτό χαρακτηρίζεται και ως εργογόνο συμπλήρωμα. Σε κάθε περίπτωση, οφείλουμε να αναφέρουμε και τις παρενέργειες που μπορεί τα συμπληρώματα διατροφής να έχουν στην υγεία του αθλητή. Αυτές που έχουν επισημανθεί από την επιστημονική κοινότητα μέχρι σήμερα είναι η αύξηση της λιπώδους μάζας, τόσο υποδόρια όσο και σπλαχνικά, νεφρική και ηπατική ανεπάρκεια λόγω υπερκατανάλωσης και αύξηση σωματικού βάρους. Συμπερασματικά, κανένα συμπλήρωμα δεν είναι βλαβερό από μόνο του, αντιθέτως εναπόκειται στον τρόπο χρήσης του, καθώς και στην απαραίτητη καθοδήγηση από πτυχιούχους διατροφολόγους και προπονητές.
Λέξεις-κλειδιά:
πρωτεΐνη, κρεατίνη, αποκατάσταση, συμπλήρωμα