Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Νικήτας Νικηταράς, Αναπληρωτής Καθηγητής,Θεωρητικών Επιστημών,ΤΕΦΑΑ
Περίληψη:
Τα τελευταία χρόνια η ιππασία λόγω της διαχρονικής σχέσης του αλόγου με τον άνθρωπο είναι πολύ διαδεδομένη όχι μόνο ως ολυμπιακό άθλημα, αλλά και ως μαζική αθλητική δραστηριότητα, ως τουριστική ψυχαγωγία και ως θεραπευτική αποκατάσταση. Η επαφή του ανθρώπου με ένα σκεπτόμενο ον όπως είναι το άλογο και με τη φύση, καθιστούν την ιππασία ιδανική ως άθλημα, αλλά και ως εμπειρία.
Η λογοτεχνική παράδοση και η μυθολογία πολλών χωρών αναδεικνύουν τον σημαντικό ρόλο που έχει διαδραματίσει το άλογο στην πορεία της ανθρώπινης εξέλιξης.
Το άλογο αρχικά αποτέλεσε τροφή, αργότερα εξημερώθηκε και χρησιμοποιήθηκε στις γεωργικές εργασίες, έπειτα στους πολέμους και ως ψυχαγωγικό άθλημα των ευγενών. Σήμερα η ιππασία αποτελεί ολυμπιακό άθλημα, αθλητική δραστηριότητα για όλους ανεξαρτήτου ηλικίας, μια ξεχωριστή, συναρπαστική εμπειρία πλαισιωμένη από την τουριστική βιομηχανία, αλλά κυρίως μια εναλλακτική θεραπεία με εκπληκτικά αποτελέσματα σε μια ευρεία γκάμα σωματικών και ψυχολογικών θεμάτων.
Το άλογο δεν έχει επιλεχθεί τυχαία για τη συμμετοχή του σε θεραπευτικά προγράμματα. Αποδεδειγμένα, το να στέκεται κανείς απλά και μόνο απέναντι σε ένα άλογο, προκαλείται αλλαγή στη ροή των εγκεφαλικών του κυμάτων, μείωση της αρτηριακής πίεσης, καθώς και μείωση του στρες.
Στο πλαίσιο, λοιπόν, θεραπευτικής παρέμβασης οι ειδικοί χρησιμοποιούν τα άλογα με διάφορους τρόπους εφαρμόζοντας ποικίλες θεωρίες και μεθόδους. Φαίνεται ότι τα αποτελέσματα των θεραπευτικών παρεμβάσεων ποικίλουν πχ μείωση του άγχους, της επιθετικότητας, των αρνητικών συμπεριφορών όπως είναι ο θυμός, η κατάθλιψη και των ψυχοπαθολογικών συμπτωμάτων.
Η ιππασία καλλιεργεί ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά, για παράδειγμα παρέχει στον αναβάτη μία αίσθηση ηρεμίας και χαλάρωσης την ίδια στιγμή που απαιτεί από αυτόν την απόλυτη προσοχή του. Ενισχύει σημαντικά την αυτοεκτίμηση, τον αυτοέλεγχο, τη συνολική αξιολόγηση, την ατομική λειτουργικότητα, την αυτοπεποίθηση, την αυτοσυγκέντρωση, την κοινωνική αλληλεπίδραση, τη λεκτική επικοινωνία και άλλα γνωστικά πεδία. Αποτελεί ισχυρό παρακινητικό παράγοντα, διότι πραγματοποιείται σε ένα περιβάλλον ασφαλές, δημιουργικό και χαλαρωτικό και τέλος, προσφέρει την ευκαιρία απόκτησης νέων ικανοτήτων.
Από τις μελέτες των ερευνητών αποδεικνύεται ότι η μοναδική κίνηση του αλόγου βελτιώνει σημαντικά τη στάση του κορμού τόσο των παιδιών όσο και των ενήλικων με εγκεφαλική παράλυση και άλλης μορφής φυσικής αναπηρίας. Είναι επίσης, αξιοσημείωτη η συμβολή της φυσικής κίνησης του αλόγου στην χαλάρωση και στη βελτίωση της διανοητικής κατάστασης του ατόμου, στο πλαίσιο της θεραπευτικής παρέμβασης.
Το ίδιο το άλογο έχει προσωπικότητα και ανάγκες. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι µεταχείρισης του αλόγου, που εστιάζουν στις ειδικές ανάγκες του ασθενή, αλλά και του ζώου προσφέροντας θεραπευτικά και φυσικά πλεονεκτήµατα στον ασθενή, τη θεραπευτική οµάδα, αλλά και στο άλογο για τη μείωση του άγχους του. Πολλές από τις µεθόδους επίσης, προσφέρουν περισσότερη οικειότητα µε το άλογο και τη θεραπευτική οµάδα επιτρέποντας στο άλογο να προάγεται σε ενεργητικό, αλλά και καλά ελεγχόµενο θεραπευτικό συνεργάτη.
Αν και η βιβλιογραφία που έχει εκδοθεί μέχρι σήμερα γύρω από την ίππο-θεραπεία είναι αξιόλογη και ιδιαίτερα λεπτομερής, απαιτείται μία πιο ευρεία και πολυδιάστατη έρευνα, ώστε να διατυπωθούν πιο ασφαλή και επικαιροποιημένα συμπεράσματα.
