Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Ελισσάβετ Ρουσάνογλου, Καθηγήτρια, Τμήμα Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
ΕΙΣΑΓΩΓH. Ο ορθοστατικός έλεγχος αναφέρεται στη λειτουργία της διατήρησης της σωματικής σταθερότητας σε στατικές ή σε δυναμικές συνθήκες. Η μείωση της επιφάνειας της βάσης στήριξης και η εισαγωγή βαθμών αστάθειας λόγω ιδιαιτερότητας της επιφάνειας στήριξης διαταράσσει και στο σύστημα ορθοστατικού ελέγχου. Ο ιμάντας ισορροπίας αποτελεί μια επιφάνεια στήριξης που εισάγει αστάθεια σε πολλαπλές κατευθύνσεις χωρίς όμως να είναι τεκμηριωμένος ο βαθμός αστάθειας του συγκριτικά με άλλες ασταθείς επιφάνειες. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η τεκμηρίωση του βαθμού αστάθειας του ιμάντα μέσω της σύγκρισης του με άλλες ασταθείς επιφάνειες καθώς και τη σταθερή επιφάνεια του εδάφους κατά τη μονοποδική όρθια στάση.
ΜΕΘΟΔΟΣ. Δεκαπέντε υγιή φυσικά δραστήρια άτομα (ηλικίας 25.9 ± 3.5 ετών, σωματικού αναστήματος 172.9 ± 7.4 cm, σωματικής μάζας 68.7 ± 10 kg και με ΔΜΣ 22.9 ± 2.1 kg/m2, με προηγούμενη εμπειρία σε ασκήσεις μονοποδικής όρθιας στάσης και απουσία συμβάντος τραυματισμού στα κάτω άκρα του τελευταίους 6 μήνες) εκτέλεσαν προσπάθειες μονοποδικής όρθιας στάσης στη σταθερή επιφάνεια του εδάφους και σε 4 ασταθείς επιφάνειες (αφρώδες στρώμα, φουσκωτός δίσκος, περιστρεφόμενος δίσκος και ιμάντας ισορροπίας) (κυρίαρχο κάτω άκρο, 3 προσπάθειες των 30δευτ σε κάθε επιφάνεια). Η συλλογή δεδομένων (συχνότητα δειγματοληψίας 200 Hz) πραγματοποιήθηκε μέσω της λειτουργίας G-Force Meter της εφαρμογής κινητού τηλεφώνου Physics Toolbox (λειτουργικό σύστημα android), η οποία προσφέρει δεδομένα γραμμικής επιτάχυνσης στον τρισδιάστατο χώρο μέσω του αδρανειακού αισθητήρα που είναι ενσωματωμένος στο κινητό τηλέφωνο. Για κάθε επιφάνεια, και στις 3 διευθύνσεις του χώρου (Χ: πλάγια, Υ: κατακόρυφη, Ζ: προσθιοπίσθια), υπολογίστηκε η μέγιστη (max) και η μέση (average) γραμμική επιτάχυνση καθώς και η μεταβλητότητα της (CV%). Για τη στατιστική ανάλυση εφαρμόσθηκε μονοπαραγοντική ανάλυση διασποράς επαναληπτικών μετρήσεων (5 επίπεδα κύριου παράγοντα) και ενδοζευγικές συγκρίσεις μεταξύ των τύπων επιφανειών (SPSS v.25.0, p < 0,05).
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ. Στον ιμάντα, και για τις 3 χωρικές διευθύνσεις, εμφανίστηκαν οι μεγαλύτερες τιμές επιτάχυνσης (μέγιστης και μέσης) καθώς και της μεταβλητότητας αυτής (CV%), συγκριτικά με όλες τις άλλες επιφάνειες. Όλες οι διαφορές μεταξύ του ιμάντα και των υπολοίπων επιφανειών ήταν στατιστική σημαντικές (p ≤ 0.05), εκτός από τη μέγιστη τιμής της πλάγιας επιτάχυνσης για τον περιστρεφόμενο δίσκο και τη μεταβλητότητα αυτής για το αφρώδες στρώμα καθώς και τη μέση και μέγιστη κατακόρυφη επιτάχυνση για τον περιστρεφόμενο δίσκο και τη μεταβλητότητα αυτής κατά τη σύγκριση του ιμάντα με όλες τις άλλες επιφάνειες.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ. Κατά τη μονοποδική όρθια στάση, επί ιμάντος εμφανίζονται οι μεγαλύτερες μέγιστες επιταχύνσεις και μέσες επιταχύνσεις συγκριτικά με τις άλλες εξεταζόμενες επιφάνειες. Το ίδιο φαίνεται να ισχύει και για τη μεταβλητότητα της επιτάχυνσης επί ιμάντος με εξαίρεση την υψηλότερη μεταβλητότητα κατά μονοποδική στάση στον περιστρεφόμενο δίσκο. Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν την ερευνητική υπόθεση ότι η επιφάνεια του ιμάντα είναι ικανή να διαταράσσει σε μεγαλύτερο βαθμό τη μονοποδική όρθια στάση από τις υπόλοιπες επιφάνειες ασταθούς στήριξη και την αναδεικνύουν ως ένα ισχυρό προπονητικό εργαλείο για μια εναλλακτική και συμπληρωματική προσέγγιση για τη βελτίωση ή αποκατάσταση του ορθοστατικού ελέγχου.
