Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Ονοματεπώνυμο: Γελαδάς Νικόλαος
Βαθμίδα: Καθηγητής
Σχολή-Τμήμα: Επιστήμη Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού - Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Περίληψη:
Ο αυξημένος επιπολασμός της υπερλιπιδαιμίας, της υπερτριγλυκεριδαιμίας, της υπερχοληστερολαιμίας και της λιπώδους νόσου του ήπατος, έχει δώσει ολοένα και πιο αρνητικές συνδηλώσεις στα λιπίδια (Robert & Noland, 2015). Η άσκηση μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στη λιπιδική σύνθεση των μεμβρανών οι οποίες επηρεάζουν τη ρευστότητα και την κυτταρική λειτουργία, καθώς και τροποποιούν το κυτταρικό και κυκλοφορικό περιβάλλον των λιπιδίων. Η υπερλιπιδαιμία αναφέρεται σε μια κατάσταση σύμφωνα με την οποία η διαταραχή του μεταβολισμού, η οποία προκαλείται από διάφορους παράγοντες, αυξάνει τα επίπεδα χοληστερόλης ή τριγλυκεριδίων στο αίμα. Προτείνεται μέτριας έως υψηλής έντασης σωματική δραστηριότητα διάρκειας 30 λεπτών την ημέρα και για 5 έως 6 ημέρες την εβδομάδα. Η προπόνηση έχει σημαντική αλλά μέτρια επίδραση στην HDL χοληστερόλη (Hill & Bordoni, 2022). Η ελάχιστη ποσότητα σωματικής δραστηριότητας που απαιτείται για να προκληθεί αξιόλογη βελτίωση, είναι 120 λεπτά σωματικής δραστηριότητας εβδομαδιαίως ή μια ενεργειακή δαπάνη ισοδύναμη με 3780 kJ, δηλαδή 903 θερμίδες (Pedersen et al, 2015). Η διάρκεια της σωματικής δραστηριότητας είναι πιο σημαντική από την ένταση της. Mελέτη η οποία χρησιμοποίησε μία ομάδα ελέγχου, υποβλήθηκε σε 8 μήνες σωματικής προπόνησης υψηλού όγκου/υψηλής έντασης [32 km/εβδομάδα στο 65–80% της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου (VO2max)], χαμηλός όγκος/υψηλή ένταση (19 km/εβδομάδα στο 65–80% της VO2max) ή χαμηλός όγκος/χαμηλή ένταση (19 km/εβδομάδα στο 40–55% της VO2max) (Pedersen et al, 2015). Όλες οι ομάδες προπόνησης πέτυχαν θετική επίδραση στο λιπιδαιμικό προφίλ τους σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, αλλά δεν υπήρχε σημαντική διαφορά στην επίδραση της προπόνησης στις δύο ομάδες με χαμηλό όγκο άσκησης, αν και η ομάδα υψηλής έντασης πέτυχε μεγαλύτερη βελτίωση της φυσικής κατάστασης σε σχέση με τις άλλες δύο ομάδες. Η υπερλιπιδαιμία αποτελεί έναν από τους κύριους παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση καρδιοπάθειας. Σε μια έρευνα του 2007 στην Ταϊβάν, οι ασθενείς με υπέρταση, υπεργλυκαιμία ή υπερλιπιδαιμία έχουν 1,9-1,5 και 1,8 φορές αντίστοιχα, υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου από εκείνους που δεν έχουν αυτούς τους παράγοντες κινδύνου. (Yi-Heng Li et al, 2017). Το AHA (American Heart Assocciation) συμβουλεύει να περιορίσει o κόσμος την κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών στο 5% περίπου των ημερήσιων θερμίδων τους και να περιορίσει επίσης τη συνολική ποσότητα της κατανάλωσης trans κορεσμένων λιπαρών όσο το δυνατόν περισσότερο. Η διακοπή του καπνίσματος, η μείωση της αρτηριακής πίεσης και η απώλεια βάρους έχουν αποδειχθεί πολύ ωφέλιμα όσον αφορά τη μείωση του κινδύνου αγγειακής νόσου. Για ασθενείς με μέτριο έως υψηλό κίνδυνο εμφάνισης ASCVD (Atherosclerotic Cardiovascular Disease), είναι χρήσιμη η προσθήκη φαρμάκων «στατίνης» τα οποία μειώνουν τα λιπίδια. Η κατανάλωση αλκοόλ σχετίζεται με αύξηση των επιπέδων της HDL χοληστερόλης από 9 έως 13 mg ανά dL (0,23 έως 0,34 mmol ανά L) όταν συγκρίνονται τα άτομα που δεν πίνουν με εκείνους που καταναλώνουν υψηλές ποσότητες. Η χαμηλής έντασης νηστική αερόβια άσκηση δεν είχε οξεία επίδραση στο PPL (Μεταγευματική υπερλιπαιμία) σε αδύνατα και παχύσαρκα άτομα (Andre Luis Lopes et al, 2021). Οι συγκεντρώσεις γλυκόζης μειώθηκαν μόνο σε αδύνατα άτομα. Υπάρχει μια σημαντική διαφορά στις τιμές PPL όταν συγκρίνονται αδύνατα με παχύσαρκα άτομα, υπονοώντας ότι η διατροφική κατάσταση επηρεάζει τα λιπίδια και τους υδατάνθρακες μετά από χαμηλής έντασης αερόβια άσκηση (Andre Luis Lopes et al, 2021).
Λέξεις-κλειδιά:
Υπερλιπιδαιμία, Άσκηση, Αερόβια άσκηση, Άσκηση με αντιστάσεις, Διατροφή, Επίπεδα λιπιδίων αίματος
