Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Κουτσούμπα Ι. Μαρία, Καθηγήτρια, ΣΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ (σε συνεργασία με τον Δρ. Καρφή Βασίλειο, μέλος ΕΕΠ ΣΕΦΑΑ ΕΚΠΑ)
Πρωτότυπος Τίτλος:
Οι παραστατικές τέχνες (χορός, μουσική, θέατρο) ως θεραπευτική μέθοδος σε προγράμματα απεξάρτησης και επανένταξης. (Ανασκοπική μελέτη)
Μεταφρασμένος τίτλος:
Οι παραστατικές τέχνες (χορός, μουσική, θέατρο) ως θεραπευτική μέθοδος σε προγράμματα απεξάρτησης και επανένταξης. (Ανασκοπική μελέτη)
Περίληψη:
Ο εθισμός είναι ένα σύνθετο φαινόμενο, που επηρεάζει όχι μόνο το άτομο αλλά και ολόκληρη την κοινωνία. Η θεραπεία του εθισμού αποτελεί μία πρόκληση και συχνά αναφέρεται σε μια μακρά διαδικασία, που απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση. Τα τελευταία χρόνια, η θεραπεία μέσω των τεχνών έχει αναδειχθεί, ως μια πολλά υποσχόμενη μέθοδος, για την υποστήριξη ατόμων στο ‘ταξίδι’ ανάρρωσης. Βάσει των παραπάνω, τίθεται το ερώτημα της αποτελεσματικότητας του χορού και των παραστατικών τεχνών, στη διαδικασία της θεραπείας του εθισμού, σε εξαρτησιογόνες ουσίες (ναρκωτικά) και της επανένταξης των ατόμων στην κοινωνία. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η ανάδειξη της μέχρι σήμερα ερευνητικής πρακτικής σχετικά με τον χορό, και κατ’ επέκταση τον ελληνικό παραδοσιακό χορό, και τις παραστατικές τέχνες, σε προγράμματα απεξάρτησης και επανένταξης ατόμων, καθώς και τα δυνητικά οφέλη, που μπορεί να επιφέρει στον ασθενή αλλά και στην διαδικασία της θεραπείας. Για τον σκοπό αυτό, πραγματοποιήθηκε βιβλιογραφική έρευνα σε ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων με λέξεις-κλειδιά, μεμονωμένα ή και συνδυαστικά. Βρέθηκαν 54 μελέτες από τις οποίες, με βάση συγκεκριμένα κριτήρια, επιλέχθηκαν 15 που πληρούσαν τα κριτήρια αυτά και οι οποίες τελικά συμπεριλήφθηκαν στην παρούσα εργασία. Από τις μελέτες που συμπεριλήφθησαν τελικά, οι 14 ήταν εμπειρικές, ποσοτικού ή ποιοτικού ενδιαφέροντος και η 1 περιγραφική. Από το σύνολο 5 αφορούσαν τον χορό, 2 το θέατρο και 8 τη μουσική. Επιπρόσθετα, συμπεράσματα από τις συγκεκριμένες μελέτες έδειξαν, πως η ενασχόληση με τις συγκεκριμένες τέχνες, μπορεί να βοηθήσει άτομα, που παλεύουν με τον εθισμό σε πολλές πτυχές όπως στην ψυχολογία, στην σωματική υγεία καθώς και σε κοινωνικές δεξιότητες. Ωστόσο, διαπιστώθηκε πως αυτού του είδους η θεραπευτική πρακτική, σε ένα μικρό βαθμό περιορίζεται και μπορεί να μην επιφέρει αποκλειστικά θετικά αποτελέσματα. Σε κάθε περίπτωση, αναδείχθηκε η ανάγκη περαιτέρω μελέτης και έρευνας του συγκεκριμένου θέματος, γεγονός που ανοίγει νέους ερευνητικούς ορίζοντες για τον χορό, το ελληνικό παραδοσιακό χορό και τις παραστατικές τέχνες γενικότερα.
Λέξεις-κλειδιά:
εθισμός, χοροθεραπεία, απεξάρτηση, επανένταξη, χορός, ελληνικός παραδοσιακός χορός, μουσική, θέατρο, θεραπεία μέσω των τεχνών