Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Χρήστος Κοντός, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Βιολογίας, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Η απόπτωση είναι ένα είδος προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου, ενώ θεωρείται ένα από τα πιο μελετημένα. Πληθώρα μορίων εμπλέκεται τόσο στη ρύθμιση όσο και στην πραγματοποίησή της, ενώ εξέχοντα ρόλο κατέχουν τα μέλη της οικογένειας BCL2. Τα μέλη της οικογένειας αυτής εμφανίζουν δομική ομολογία μεταξύ τους και μεταξύ του γονιδίου ΒCL2 (σε αυτό οφείλουν και το όνομά τους), αφού περιέχουν τουλάχιστον μία εκ των τεσσάρων BH επικρατειών (ΒΗ1, ΒΗ2, ΒΗ3, ΒΗ4). Χωρίζονται βάση της λειτουργικότητάς τους σε δύο κατηγορίες: προαποπτωτικές και αντιαποπτωτικές. Οι δύο κατηγορίες αυτές, συνοδεύονται και από ένα χαρακτηριστικό συνδυασμό ΒΗ επικρατειών. Πιο συγκεκριμένα, οι αντιαποπτωτικές πρωτεΐνες περιλαμβάνουν και τις τέσσερις επικράτειες, ενώ οι προαποπτωτικές χαρακτηρίζονται από την απουσία της ΒΗ4 επικράτειας. Στις προαποπτωτικές κατατάσσεται και μία ακόμη ομάδα πρωτεϊνών που φέρουν μόνο την επικράτεια ΒΗ3.
Η εναλλακτική συρραφή είναι ένας μηχανισμός, που παρατηρείται στους ευκαρυωτικούς οργανισμούς, και οδηγεί στην παραγωγή πολλών εναλλακτικών μεταγράφων από ένα μόνο γονίδιο. Τα εναλλακτικά αυτά μετάγραφα, συνήθως, συσχετίζονται με διακριτούς και, συχνά, διαφορετικούς μεταξύ τους ρόλους. Παρά την εκτεταμένη επιστημονική έρευνα στο πεδίο της εναλλακτικής συρραφής υπάρχει πληθώρα μεταγράφων που δεν έχει, ακόμη, ανακαλυφθεί. Ένα από τα γονίδια για τα οποία διαθέτουμε περιορισμένη πληροφόρηση τόσο για το ρόλο του όσο και για την ύπαρξη εναλλακτικών μεταγράφων είναι το ΒΟΚ, μέλος της οικογένειας BCL2. Η διερεύνηση εναλλακτικών μεταγράφων του γονιδίου ΒΟΚ αποτέλεσε το αντικείμενο της παρούσας Διπλωματικής Εργασίας.
Βασιζόμενοι σε εκτενή βιοπληροφορική ανάλυση που πραγματοποιήθηκε για τη συλλογή όλων των υπάρχοντων δεδομένων γύρω από το γονίδιο αυτό και στην ακόλουθη πειραματική διαδικασία, η οποία περιλάμβανε, κυρίως, τις τεχνικές τις αντίστροφης μεταγραφής, της απλής PCR, αλλά και της επάλληλης PCR και την αλληλούχηση Sanger, καταλήξαμε στην ύπαρξη 19 νέων εναλλακτικών μεταγράφων του γονιδίου ΒΟΚ.
Η ύπαρξη των νεών αυτών μεταγράφων ανοίγει ένα νέο δρόμο ερευνητικής πορείας, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει στην αποσαφήνιση του αινιγματικού ρόλου του γονιδίου αυτού στην απόπτωση, σε άλλα σηματοδοτικά μονοπάτια, αλλά και στη πιθανή εμπλοκή του σε νοσήματα, συμπεριλαμβανομένου και διαφόρων τύπων καρκίνου.
Λέξεις-κλειδιά:
απόπτωση, BCL2 οικογένεια, BOK, εναλλακτική συρραφή, αλληλούχηση Sanger
